Bezen & Partners | News

Bilgi Notu - Uzaktan Çalışma Yönetmeliği




 











Başlıca Düzenlemeler




  • Uzaktan çalışmaya ilişkin iş sözleşmeleri yazılı olarak yapılacaktır.

  • Mevzuattaki düzenlemelere bağlı kalmak şartıyla taraflar, çalışma saatlerini değiştirebilecektir.

  • Çalışanlar, işyerlerinden uzaktan çalışmaya geçme talebinde bulunabilecektir.

  • İşverenlerin iş sağlığı ve güvenliği ile verilerin korunmasına ilişkin yükümlülükleri devam etmektedir.














Uzaktan Çalışma Yönetmeliği




Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından çıkarılan Uzaktan Çalışma Yönetmeliği, 10 Mart 2021 tarihli ve 31419 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.




Giriş

 



Çalışanların, bağlı bulundukları işyerlerinde fiziksel olarak çalışmalarına önemli ölçüde engel olan COVID-19 salgını ile birlikte uzaktan çalışma sistemi tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de her ölçekte işyeri için ihtiyaç haline gelmiş ve çoğu işyeri için de artık kalıcı hale geleceği düşünülmektedir. Bu doğrultuda, 4857 sayılı İş Kanunu’nun[1] (“Kanun”) 14. maddesinde düzenlenen uzaktan çalışmaya ilişkin usul ve esasları belirlemek üzere Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından Uzaktan Çalışma Yönetmeliği (“Yönetmelik”) yayımlanmıştır. Yönetmelikte, ayrıca verilerin korunması ve uzaktan çalışmanın yapılamayacağı işlere ilişkin düzenlemeler de yer almaktadır.



Uzaktan Çalışmaya İlişkin Usul ve Esaslar




  • Sözleşmesinin şekil ve içeriği



Yönetmelikte de Kanun’a paralel olarak, uzaktan çalışmaya ilişkin iş sözleşmelerinin yazılı şekilde yapılması gerektiği tekrarlanmış ve uzaktan çalışmaya ilişkin iş sözleşmesinde yer alması gereken unsurlar belirlenmiştir. Buna göre, uygulamada iş sözleşmelerinde yer verilen işin tanımı, yapılma şekli, işin süresi ve yeri, ücret ve ücretin ödenmesine ilişkin hususlar yanında, işveren tarafından sağlanan iş araçları, ekipman ve bunların korunmasına ilişkin yükümlülüklerin de uzaktan çalışmaya ilişkin iş sözleşmelerinde yer alması zorunlu hale gelmiştir. Bunlara ek olarak, işverenin işçiyle iletişim kurması ile genel ve özel çalışma şartlarına ilişkin daha özel nitelikte hükümlerin de sözleşme de yer alması gerektiği belirtilmiştir.




  • Çalışma mekânının düzenlenmesi



Uzaktan çalışma ile birlikte işçilerin işyerinden başka bir yerde çalışmaları gündeme geleceğinden, gerekli görüldüğü takdirde bu yere ilişkin düzenlemelerin iş yapılmaya başlamadan önce tamamlanması öngörülmüştür. Ayrıca, bu düzenlemelerden kaynaklanan maliyetler,  taraflarca belirlenecek usule göre karşılanacaktır.




  • Malzeme ve iş araçlarının temini ve kullanımı



Uzaktan çalışma kapsamında, çalışanın işini yerine getirebilmesi için gerekli olan malzeme ve iş araçları, taraflarca aksi kararlaştırılmamışsa, işveren tarafından sağlanacaktır. Ayrıca, İş araçlarının işveren tarafından sağlanması halinde bu malzemelerin bakım ve onarımı ile ilgili olarak çalışanı bilgilendirecek ve çalışana sağladığı bu malzemelere ilişkin olarak yazılı bir liste hazırlayacaktır. Bu liste ayrıca düzenlenerek özlük dosyasında saklanabileceği gibi, listenin iş sözleşmesinin içerisinde veya iş sözleşmesine ek olarak düzenlenmesi de mümkündür.




  • Üretim maliyetlerinin karşılanması



Uzaktan çalışma sırasında işin yerine getirilmesi ile doğrudan ilgili olan zorunlu masraflar, taraflarca iş sözleşmesinde belirlendiği usulde karşılanacaktır.




  • Çalışma süresinin belirlenmesi



Uzaktan çalışmanın yapılacağı zaman aralığı ve çalışma süreleri iş sözleşmesinde belirtilecektir. Sözleşmede belirlenecek bu çalışma saatlerine ilişkin her türlü değişiklik veya işçi tarafından yapılacak her türlü fazla çalışma Kanun’un bu konuya ilişkin çizdiği sınır ve usuller çerçevesinde gerçekleştirilecektir (ör. yıllık 270 saatlik fazla çalışma sınırı). Diğer bir ifadeyle, işverenin, işin uzaktan çalışma uygulamasıyla gerçekleştirilmesi nedeniyle işçinin çalışma saatlerini tek taraflı olarak serbestçe belirleyebilmesi mümkün değildir.




  • İletişim



Uzaktan çalışma sebebiyle, farklı ortamlarda bulunan çalışan ve işveren arasındaki koordinasyonun sağlanması için taraflar arasında bir iletişim yöntemi ve zaman aralığı belirlenecektir.




  • Uzaktan çalışmaya geçiş



Yönetmelik ile uzaktan çalışmaya geçiş için özel bir prosedür öngörülmüştür. İlk olarak belirtmek gerekir ki, taraflar arasındaki iş ilişkisi doğrudan uzaktan çalışma sözleşmesi ile kurulabileceği gibi, taraflar yazılı şekilde anlaşarak mevcut iş sözleşmesini de uzaktan çalışma sözleşmesine dönüştürebilecektir.



Bu kapsamda, çalışanın uzaktan çalışma yapmak istemesi durumunda, ilk olarak bu talebini yazılı olarak işverene iletmesi gerekecektir. İletilen talep, işin ve işçinin niteliği gereği uzaktan çalışmaya uygunluğu ile işverence belirlenecek diğer kıstaslar göz önüne alınarak otuz gün içinde değerlendirilecek ve sonuç işçiye bildirilecektir. Talebin kabul edilmesi halinde uzaktan çalışma sözleşmesi imzalanacak ve çalışan uzaktan çalışmaya başlayabilecektir. Ancak, uzaktan çalışmanın mevzuatta belirtilen zorlayıcı nedenlerle uygulanması gerekiyorsa artık çalışanın talebi veya onayı alınmayacaktır. Uzaktan çalışmaya geçen işçinin tekrar fiilen işyerinde çalışmak için talepte bulunması mümkündür.




  • İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin tedbirlerin alınması



İşveren, işin niteliğine göre, iş sağlığı ve güvenliği açısından önem arz eden hususlarda çalışanları aydınlatmak, sağlık gözetimlerini sağlamak ve sağlanacak ekipmanlarla ilgili olarak gerekli iş güvenliği tedbirlerini almakla yükümlü kılınmıştır.




  • Verilerin korunması



İşveren, çalışanı, kendisiyle paylaşılan verilere ilişkin olarak işletme kuralları ve veri koruma mevzuatı kapsamında bilgilendirmek ve paylaşılan verilere ilişkin gerekli tedbirleri almakla yükümlü kılınmıştır. Ayrıca, işverenlerin, korunması gereken verilerin tanım ve kapsamını iş sözleşmesinde belirlemeleri gerekmektedir. Bu doğrultuda çalışanın, işveren tarafından verilerin korunması için düzenlenen işletme kurallarına uyması zorunlu kılınmıştır.




  • Uzaktan çalışmanın yapılamayacağı işler



Yönetmelik kapsamında bazı işler açısından uzaktan çalışmanın mümkün olmadığı belirtilmiştir. Bu noktada, tehlikeli kimyasal madde ve radyoaktif maddelerle çalışma, bu maddelerin işlenmesi veya söz konusu maddelerin atıkları ile çalışma, biyolojik etkenlere maruz kalma riski bulunan çalışma işlemlerini içeren işlerde uzaktan çalışma yapılamayacaktır.



Ek olarak, kamu kurum ve kuruluşlarınca hizmet alımı suretiyle gördürülen işler ile millî güvenlik açısından stratejik önemi haiz birim, proje, tesis veya hizmetlerden hangilerinde uzaktan çalışma yapılamayacağının takdiri ilgili kamu kurum ve kuruluşuna bırakılmıştır.



Sonuç



Uzaktan çalışma uygulaması, özellikle COVID-19 salgını döneminde pek çok sektörden işveren ve çalışanlara fiziksel olarak işyerinde bulunmadan da işlerin görülebileceğini göstermiştir. Özellikle işyerlerinin işverenler için oluşturduğu maliyet göz önüne alındığında, pek çok işverenin bu uygulamaya sürekli olarak yöneleceği öngörülmektedir. Bu noktada, Uzaktan Çalışma Yönetmeliği ile çalışanlar ile işverenlerin hak ve yükümlülükleri daha belirli hale getirilmiştir.



 




 



İlgili Kişiler



Daha fazla bilgi için lütfen bizimle iletişime geçin:












 



Özer Arda



Ortak



+90 (212) 366 6827



[email protected]



 



Tuğcan Akalın



Avukat



+90 (212) 366 6878



[email protected]



 



Mustafa Karadaş



Stajyer



+90 (212) 366 6828



[email protected]




 



 



[1] 10 Haziran 2003 tarih ve 25134 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.




TOP