COVID-19 ile mücadele kapsamında teminatlı menkul kıymet ihraçlarının desteklenmesine ilişkin Bilgi Notumuz yayımlanmıştır.

1. GİRİŞ

Sermaye Piyasası Kurumu'nun (“SPK”), Teminatlı Menkul Kıymetler Tebliği (III-59.1)’nde (“Tebliğ”) yaptığı değişiklikler 14 Mayıs 2020 tarih ve 31127 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir (“Değişiklik Tebliği”). SPK yaptığı basın açıklamasında, değişikliklerle, 2020 Cumhurbaşkanlığı yıllık planı uyarınca ve COVID-19 ile mücadele kapsamında teminatlı menkul kıymet (“TMK”) ihraçlarının teşvik edilmesi, TMK ihraçlarının özendirilmesi ve piyasada daha aktif kullanılmasının hedeflendiğini belirtmiştir.

2. İHRAÇ LİMİTİ

Sermaye Piyasası Kanunu[1]’nda, ipotek finansmanı kuruluşları (“İFK”), konut ve varlık finansmanı kapsamında, varlıkların devralınması, devredilmesi, devralınan varlıkların yönetimi ve varlıkların teminat olarak alınması ve SPK’ca uygun görülen diğer faaliyetlerin yerine getirilmesi amacıyla kurulan anonim ortaklıklar olarak tanımlanmıştır.

Türkiye’de henüz faaliyette bir İFK olmamakla birlikte, Hazine’nin iştiraki ve bankaların ve çeşitli finans kurumlarının geniş katılımıyla Birleşik İpotek Finansmanı A.Ş. ünvanlı bir İFK kurulması planlanmaktadır[2].

Değişiklik Tebliği ile birlikte, İFK’lar için TMK ihraç limiti sermayeden bağımsız hale getirilmiş ve tamamıyla kaldırılmıştır. Böylece, IFK’lar herhangi bir sınıra tabi olmadan borçlanabilecektir.

Söz konusu ihraç limiti, İFK’lar haricindeki kurumlar için SPK düzenlemelerine uygun olarak hazırlanmış finansal tablolarında yer alan aktif toplamın %10’u olarak belirlenmiştir. Yine değişiklikler kapsamında, talep üzerine bu limit derecelendirme kuruluşlarınca yeterli not alan (yatırım yapılabilir seviyenin en yüksek ilk üç kademesine denk gelen uzun vadeli derecelendirme notu) bankalar ve Bankacılık Kanunu[3]’nda tanımlanmış olan finansal kuruluşlar ile finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketleri için %20 olarak uygulanabilecektir.

3. TMK İHRAÇLARINDA ÖNGÖRÜLEN SPK KURUL ÜCRETLERİNDE İNDİRİM

Değişiklikler uyarınca, kurul ücretlerine yönelik de birtakım indirim ve istisnalar getirilmiştir.

İhraççı kurumun niteliğine bakılmaksızın 31 Aralık 2021 tarihine kadar TMK ihraçlarında kurul ücreti alınmayacaktır. Bu tarihten sonra ise, İFK tarafından yapılacak olan TMK ihraçlarında kurul ücretinin %50 oranında tahsil edileceği kararlaştırılmıştır.  

4. ZORUNLU TEMİNAT FAZLASI

Tebliğ uyarınca, ipotek teminatlı menkul kıymet (“İTMK”) ihraçlarında İTMK’nın dayanağını oluşturan varlıkların net değerinin, İTMK’nın kendi net değerinden belirli bir oranda daha fazla olması gerekmektedir. Bu oranın miktarı ihraççı tarafından belirlenmektedir, ancak her halükârda %2’den az olmaması gerekmektedir. 

Değişiklik Tebliği uyarınca, zorunlu teminat fazlasının ikame varlıklardan[4] oluşacağı ve söz konusu teminat fazlasının teminat defterine kaydedileceği hususunda açıklık getirilmiştir.

5. SONUÇ

Getirilen değişikliklerle, COVID-19’un sebep olduğu ekonomik ve finansal durgunlukla mücadele etmek adına, TMK ihracına ilişkin maliyetler azaltılarak ve kısıtlamalar daraltılarak bu tip ihraçlar teşvik edilmek istenmektedir.

Ayrıca İFK’lar için tanınan geniş istisnalarla, bu kurumların gayrimenkul finansmanında önemli bir oyuncu haline gelmesi ve bankaların menkulleştirme sayesinde kredi tahsis kapasitelerinin artması sağlanacaktır.